Gió rít qua thung lũng, cái lều bạt hình tháp, được gọi là tiền trạm một, rung lên vì những ngọn gió. Như thường lệ, trinh sát Rudd khum tay che cái đĩa dầu đang bị những làn gió quẩn làm ngọn lửa chao đảo, hắt một thứ ánh sáng vàng đục trong lều. Lâu lâu anh lại liếc nhanh về phía trinh sát Denison để nguyên cả quần áo đang nằm trên cái giường bố ở cuối lều.
- Đèn không tắt được đâu.
Denison nói. Anh đang nằm ngửa, gối đầu trên hai cánh tay, lâu lâu các ngón tay lại động đậy, mắt theo dõi những bóng nắng chập chờn trên nóc lều.
- Tôi cũng chẳng biết nữa.
Rudd nói, anh cắn môi rồi nhìn ra xa.
- Vậy tại sao anh vẫn che nó?
- Không biết.
Nói rồi,. Rudd xòe tay ra. ở ngoài, gió đã dịu một lúc, và vẳng lên tiếng chó sủa xa xa. Anh rùng mình, vội kéo sát cái cỏ áo khoác sờn sát vào. Anh lại nhìn lén Denison, rồi hướng mắt vào góc trái mảnh vải lều che cửa ra vào. Cái thùng vẫn còn đó.
- Anh lo gì chứ, nó có đi được đâu?
Denison ngạo.
- Tôi cũng chẳng biết nữa. - Thình lình, anh nổi cáu - Đó là nhiệm vụ của chúng ta, chúng ta phải coi cái thùng.
Anh mạnh bạo đứng dậy, bước tới cái thùng. Nó nằm lù lù ở góc, vuông vức một mét hai, bằng gỗ, nẹp đanh chắc chắn trên mặt nắp. Anh còn nhớ rõ lần họ đóng đanh lại vừa rồi. Họ đến khi thời tiết còn ấm. Họ gỡ những đanh sét gỉ ra bằng tay không. Một người trượt tay bị cái đanh rạch một đường dài trong lòng bàn tay, rú lên vì đau đớn, ông ấy dùng báng súng nện những đinh mới vào. Thế là cái thùng trông vững chắc như mới, khi thay đanh có ông trung sĩ hai vạch kiểm tra từng chi tiết, khẩu súng của ông lóe sáng trong cái lều bạt tối lù mù. Anh đã chứng kiến nhiều lần đóng thùng, niêm phong những vật nguy hiểm, cứ nghĩ tới là anh tức cười.
- Ta có thể nằm ở giường coi nó. - Tiếng Denison cắt dòng suy tưởng của anh. - Chẳng có luật nào cấm ta gác nó từ giường.
- Tôi chẳng cần biết luật lệ, gác nó ở đây rõ hơn.
Denison nói:
- A a à - rồi biến thành cái ngáp. Nhớ đánh thức tôi dậy khi ông hai vạch tới.
Rudd hơi nhợn. Anh muốn bảo đừng ngủ khi làm nhiệm vụ, không được gác một mình. Khi ra lệnh, ông hai vạch đã nhấn mạnh:
- Không bao giờ được chia phiên gác một mình. Phải gác cả hai người cùng một lúc mới tin tưởng được.
Và cả hai người đã gật đầu trịnh trọng.
Nhưng Denison vẫn cứ vậy, anh cứ ngủ cho tới lúc ông hai vạch tới cửa lầu, la lối om sòm khi tìm mở những nút mở cửa. Thế là Denison bật dậy, vớ lấy súng, đứng nghiêm gác cái thùng. Khi ông hai vạch vào, thấy hai người vẫn quá nghiêm chỉnh.
Nhưng có lần Denison chẳng may, ông hai vạch mở được cửa mau, đất mềm sau trận mưa, tiếng giầy không vang lên. Ông hai vạch vào lều mà Denison chưa thức. Sau đó anh bị phạt đứng cả buổi, và bị hạch hỏi về nhiệm vụ.
- Anh có biết anh làm nhiệm vụ gì ở đây không, Denison?
- Dạ, gác cái thùng.
- Tại sao phải gác cái thùng?
- Để không ai lấy nó đi. - Mặt anh đỏ bừng
- Và tại sao lại không để ai lấy nó đi?
Denison ấp úng.
Rudd muốn giúp anh nhưng cũng không muốn bị phạt và thực ra cũng không biết.
- Vì..
Ông hai vạch nạt:
- Vì sao, đồ ngu?
Denison nhắc lại.
- Vì...
Ông hai vạch phạt rồi đi.
Khuya đêm đó, Rudd hỏi hỏi Denison đang đứng thọ phạt, súng ở thế thao diễn.
- Anh còn thức không?
- Còn.
- Tôi thắc mắc một việc.
Denison ngạo:
- Anh thì bao giờ mà chẳng thắc mắc, lần này thì cái gì nào?
Giọng Rudd chỉ như thỏ thẻ trong cái lều tối như mực.
- Tôi thắc mắc vì sao?
Denison hỏi rằng:
- Vì sao cái gì, đồ khùng?
- Thôi, tôi không thắc mắc gì nữa.
Rudd nói rồi quay ra nhìn cái thùng nhưng tối quá, chẳng thấy hình dáng nó đâu.
Rồi từ từ Rudd lại có can đảm hỏi, và Denison, đã phục vụ trong quân ngũ lâu hơn anh nhiều, đã có thời là trung sĩ, cuối cùng nói cho anh rõ.
- Vì cái thùng này của kẻ thù, lâu rồi.
Ngay cả Denison dám ngủ khi gác cũng liếc nhìn ra cửa, phòng hờ ông hai vạch đã đến hoặc tệ hơn, một ông hai gạch thẳng thì nguy.
- Của địch?
Rudd buột miệng hỏi, mắt trố ra.
Denison rít lên:
- Ngậm miệng, đồ khùng.
Và rồi nhiều mùa ấm, lạnh, nối tiếp nhau qua. Rudd vẫn không hỏi được cho ra lẽ và chẳng biết thêm được gì về cái thùng, tại sao phải gác nó.
Denison cũng không biết hết vì anh ấy bảo chẳng ai biết rõ cả.
Nhưng sự thực là cái thùng chứa một thứ vũ khí cũ, mạnh của kẻ thù. Không thể để nó lại về tay địch. Vào thời điểm nghiêm trọng như lúc này, chó của ta đang đánh hơi truy kích địch, nên phải gác kỹ để không ai lấy đi. Đơn giản chỉ có vậy.
Từ lúc này, Rudd cảm thấy hãnh diện vì công việc của mình. Nhưg anh còn ngạc nhiên hơn nữa là Denison dám ngủ để anh gác một mình. Nhất là mấy đêm vừa qua, anh nghe nhiều tiếng chó sủa.
Đã nhiều lần Rudd ước gì được trả lại đơn vị chính, không ở tiền trạm này nữa. Đọt nắng ấm trước anh bệnh, được một bác sĩ tới thăm. Bác sĩ có nói về những đơn vị khác, nhiều người bệnh vì sợ, họ đồn là địch đang tiến đến.
Tuy có lúc anh cũng sợ muốn bệnh, anh là một hạ sĩ, một vạch, lúc đó anh lại cười ông bác sĩ, ông ít biết về quân ngũ, nhất là việc chuyển quân.
Khi nói lại với Denison chuyện này, anh ta không cười, mà lo lắng nhìn mặt trời đang khuất sau đồi.
Mấy hôm nay chó lại sủa nhiều hơn, ông hai vạch ghé lều hai lần đêm qua thay vì một, còn phát thêm dầu đốt nữa.
Rudd lại gác cái thùng, Denison lại nằm khễnh trên giường, mắt mở thao láo.
Sáng hôm sau, lúc mặt trời lên cao họ mới được đổi gác.
Và tối đến, khi trở lại lều, họ được ông hai vạch phát cho mỗi người một viên đạn. Từ khi gác cái thùng đến nay, họ chỉ có súng không. Trước khi đi, ông hai vạch còn nhắc "gác cái thùng". Rudd nhận thấy mắt ông trung sĩ có quầng đen.
- Lúc này tình hình có vẻ xấu.
Rudd nói rồi nhìn Denison lo lắng.
- Xấu.- Denison nhắc lại.
- Anh có cho là...
- Cho là cái gì? Đồ khùng? Denison nói như không còn vẻ hách dịch nữa.
- Anh có nghĩ địch đang áp sát không?
Bên ngoài gió hú, nhưng liếng chó sủa còn cao hơn gió hú nữa. Một lúc lâu Denison mới nói:
- Tôi không biết.
Rudd lại nhanh nhẹn bụm hai tay che ngọn lửa trên đĩa dầu. nhưng lần này Deníson chẳng nói gì. Rudd biết tình hình nghiêm trọng thật. Anh đứng thẳng lên và nghĩ: tôi sẽ làm nhiệm vụ. Anh bước tới và tựa vào cái thùng.
Denison thảng thốt nói:
- Đừng đụng tới nó, đồ khùng.
- Tại sao?
Rudd hỏi mà ngỡ ngàng. Anh đã đẩy nó, ngồi lên nó bao lần rồi, gỗ còn kêu cót két nữa. Anh đã từng tước những que gỗ ra vẽ xuống đất nữa mà.
- Ồ, xin ông, chớ đụng tới nó thôi.
Denison bực mình nói mà không giải thích được. Rudd bước ra xa, hơi mắc cỡ vì không hiểu biết.
Rồi chó sủa ran ngay cạnh lều, có thể cả chục con, và Denison cũng hoảng che vành tai nghe. Chúng tôi còn nghe cả tiếng chúng nghiến răng nữa. Denison nói kiêu hãnh
- Địch không thể ập đến chúng ta được, vì tiền đạo với đội quân khuyển còn ở đây.
Rồi có tiếng thình thịch chân người dồn dập chạy trên nền đất.
- Địch!
Rudd nói hốt hoảng, tay ghìm chắc súng, tay sẵn sàng bóp cò.
Nhưng không phải đích mà là một liên lạc viên của đơn vị bạn, một hạ sĩ một vạch, anh cao lớn, đứng lắc lư ở giữa lều, râu quai nón xồm xoàm, mắt đỏ ngầu có quầng đen sâu hơn của ông hai vạch.
- Cái thùng đây phải không?
Anh ta vừa hỏi vừa chỉ.
Rudd đã gặp anh này nhiều lần, anh ta già đi, và tiếc là anh ta không nhớ cái thùng.
- Vâng, nó đó.
Người liên lạc đứng yên trước cái thùng đưa tay ra rồi rụt lại nhanh. Quay lại:
- Các anh phải rút lui. Ta thua rồi.
Rudd ngỡ ngàng:
- Thua! Tôi không tin.
Denison ngồi bật dậy, xỏ giày và nói với Rudd:
- Đi thôi, ta không thể ở đây được hết đêm nay đâu.
- Nhưng...!
Người liên lạc nhắc lại:
- Thua rồi.
Rudd vẫn lo lắng về cái thùng:
- Còn cái này?
- Hủy nó đi!
Người liên lạc đề nghị. Các anh không còn giờ đâu. Hủy xong, chạy lên núi. Các anh đủ dầu không?
Rudd liếc nhìn đĩa dầu, ngọn lửa đang cháy cao.
- Không hỏi dầu cho cái đèn, đồ ngu. - Denison bực mình - Mà dầu để đốt cái thùng.
Người liên lạc đưa cho họ một hộp dầu, dùng lưỡi lê mở một lỗ lớn, đưa tay chào và lẫn vào bóng đêm.
Rudd nhìn hộp dầu rồi cầm lên, tưới lên nắp thùng. Tiếng lũ chó sủa càng rát, có lẽ đã xa năm mươi mét.
Denison giằng hộp dầu trên tay Rudd.
- Không thể hủy như thế được, có thể nó được bao bằng một lớp chống lửa, kim loại không chừng. Ta phải mở nó ra đã.
Rudd vẫn ngang ngạnh:
- Không, ta không được phép, chỉ gác nó, không được coi bên trong.
Denison không chịu ngừng, anh dùng báng súng gõ, nạy các thanh gỗ nới ra từ từ. Anh đập trượt, tay xước đau điếng. Anh dừng một chút. Rồi cả cái nắp bung lên.
Anh lùi lại vài bước, nhìn vào thùng. Một tờ giấy vàng có những ký hiệu màu đen. Anh lấy ra rồi hai người chụm đầu lại coi. Cả hai nhìn nhau nhăn mặt.
Trong thùng là những hộp chữ nhật dài trên một gang tay những chiều rộng ngắn hơn, dày một, hai đốt ngón tay. Mỗi hộp đều được bọc vải.
Có tiếng bước chân ngoài lều, tiếng chó xa xăm, dưới thung lũng.
Denison kêu thét lên vì cuống cuồng sợ hãi, anh vẩy dầu lên các khối hình hộp, lên tấm giấy vàng có năm ký hiệu đen. Châm một góc tấm giấy vào đĩa đèn, vất tờ giấy đang cháy vào thùng. Lửa bùng lên, hai anh ra ngoài nằm xuống hố chọn sẵn. Một lúc sau, cái thùng không nổ, không xì.
Rudd ngửi thấy mùi cháy của chất rất quen thuộc. Denison lôi anh chạy lên đồi.
Vừa chạy Rudd vừa sợ cái thùng, xuyên qua khu rừng đến một trảng bùn trũng không chạy nhanh được, anh mới nhớ lại: mấy hôm trước anh cũng vẽ ký hiệu sách trên đất ướt ngoài lều, giống năm ký hiệu trên tờ giấy vàng phủ trên những khối hình hộp: SÁCH.